Δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ η απόφαση του υπουργείου Εσωτερικών με τον κανονισμού λειτουργίας της Δημοτικής Αστυνομίας. Την απόφαση υπογράφουν ο υπουργός Εσωτερικών Θ. Λιβάνιος και η υφυπουργός Β. Χαραλαμπογιάννη. Ο κανονισμός εκτός από την οριζόντια υποστήριξη όλης της λειτουργίας του Δήμου, συμβάλλοντας στην εφαρμογή της δημοτικής πολιτικής και την προστασία του τοπικού δημοσίου συμφέροντος, έχει και κοινωνικό ρόλο με επίκεντρο κοινωνικές πρωτοβουλίες και δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών.

Αποστολή, οργάνωση και προσωπικό της υπηρεσίας Δημοτικής Αστυνομίας

Αποστολή της υπηρεσίας δημοτικής αστυνομίας είναι ο έλεγχος της τήρησης των διατάξεων της ισχύουσας νομοθεσίας και των κανονιστικών αποφάσεων του Δήμου, με σκοπό την εύρυθμη λειτουργία της πόλης και των οικισμών και τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών. Με την αποτελεσματική, αποδοτική και σύννομη άσκηση των αρμοδιοτήτων της, η υπηρεσία δημοτικής αστυνομίας υποστηρίζει οριζόντια όλη τη λειτουργία του Δήμου και συμβάλλει στην εφαρμογή της δημοτικής πολιτικής και στην προστασία του τοπικού δημοσίου συμφέροντος.

Η υπηρεσία δημοτικής αστυνομίας συστήνεται με τον Οργανισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας (Ο.Ε.Υ.) του Δήμου, λειτουργεί ως αυτοτελής υπηρεσία και οργανώνεται σε επίπεδο Γενικής Διεύθυνσης, Διεύθυνσης ή Αυτοτελούς Τμήματος, σύμφωνα με το άρθρο 8 του ν. 5003/2022 (Α’ 230).

Η δημοτική αστυνομία στελεχώνεται με ειδικό ένστολο προσωπικό, των κατηγοριών ΠΕ, ΤΕ και ΔΕ, κλάδου/ειδικότητας Δημοτικής Αστυνομίας, το οποίο έχει λάβει ειδική εκπαίδευση, έχει ιδιαίτερη ιεραρχία και διέπεται από κανόνες πειθαρχίας.

Το προσωπικό της δημοτικής αστυνομίας υποχρεούται να εργάζεται τόσο εκτός των γραφείων της υπηρεσίας (εξωτερική υπηρεσία), όσο και εντός αυτών (εσωτερική υπηρεσία), ανάλογα με τις υπηρεσιακές ανάγκες και τα καθήκοντα που του ανατίθενται.

Ο στρατηγικός σχεδιασμός και οι αρμοδιότητες

Με βάση τον νέο κανονισμό που τέθηκε σε ισχύ, η υπηρεσία λαμβάνει και αυτή μέρος στον στρατηγικό σχεδιασμό και τον επιχειρησιακό προγραμματισμό του εκάστοτε δήμου, αξιολογώντας την εκάστοτε υφιστάμενη κατάσταση της ίδια και μετέχει στον μεσοπρόθεσμο επιχειρησιακό προγραμματισμό για τη μελλοντική της ανάπτυξη.

Σύμφωνα με το άρθρο 3 του Ν. 5003/2022 (Α’ 230) οι αρμοδιότητες της Δημοτικής Αστυνομίας χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες:

α) ελέγχει την τήρηση κάθε είδους κανονιστικών αποφάσεων που εκδίδουν οι δημοτικές αρχές, και επιβάλλει τα αντίστοιχα διοικητικά μέτρα που προβλέπονται για την παραβίαση των διατάξεών τους,

β) ελέγχει την τήρηση των διατάξεων που αφορούν στην υπαίθρια διαφήμιση (ν. 2946/2001, Α΄ 224) και στο υπαίθριο εμπόριο και στις λαϊκές αγορές,

γ) ελέγχει την τήρηση των διατάξεων που αφορούν την αδειοδότηση καταστημάτων, την ηχορύπανση, τη λειτουργία καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος, τη λειτουργία εμποροπανηγύρεων.

Η ιεραρχία, οι θέσεις προσωπικού και τα γενικά περιγράμματα

Το προσωπικό της Δημοτικής Αστυνομίας εργάζεται εντός και εκτός γραφείου, ανάλογα με τις υπηρεσιακές ανάγκες. Ανώτερος ιεραρχικά είναι ο προϊστάμενος Γενικής Διεύθυνσης/προϊστάμενος Διεύθυνσης ή προϊστάμενος Αυτοτελούς Τμήματος, ο οποίος λογοδοτεί στον Δήμαρχο και τον αρμόδιο Αντιδήμαρχο, αναφορικά με την εύρυθμη λειτουργία της Υπηρεσίας και των οργανικών μονάδων που τη συγκροτούν, κατά περίπτωση και ιδίως α) για την καθοδήγηση, την οργάνωση, τον συντονισμό, τον προγραμματισμό, την παρακολούθηση και την αξιολόγηση της λειτουργίας τους και β) για την αποτελεσματική και αποδοτική άσκηση των αρμοδιοτήτων της υπηρεσίας, προγραμματίζοντας, οργανώνοντας, συντονίζοντας και ελέγχοντας τις επιμέρους λειτουργίες της, έτσι ώστε να εκπληρώνονται οι στόχοι του Δήμου.

Επικουρικά στο έργο του προϊσταμένου λειτουργούν οι Επόπτες της Δημοτικής Αστυνομίας, μία θέση που αντιστοιχεί στον Επικεφαλής Ελεγκτή με βάση το Γενικό Περίγραμμα. Η θητεία τους επόπτη είναι πενταετής. Επιπλέον, ανάλογα με τον αριθμό των δημοτικών αστυνομικών αλλά και τις ανάγκες του δήμου, ο προϊστάμενος μπορεί να εισηγηθεί τον ορισμό επόπτη για θέσεις όπως ο υπεύθυνος βάρδιας και ο υπεύθυνος τομέα αστυνόμευσης.

Προσωπικό εσωτερική υπηρεσίας

Την ίδια ώρα, ο νέος κανονισμός ορίζει τις θέσεις και του Προσωπικού Εσωτερικής Υπηρεσίας. Το διαθέσιμο προσωπικό ενδέχεται μεταξύ άλλων να περιλαμβάνει λειτουργίες επιχειρησιακού σχεδιασμού, λειτουργίες Κέντρου Επιχειρήσεων – Τηλεφωνικού Κέντρου και λειτουργίες διαχείρισης των διοικητικών και ποινικών διαδικασιών, που αφορούν στις διοικητικές πράξεις που έχουν εκδοθεί από το προσωπικό της εξωτερικής υπηρεσίας.

Οι θέσεις εργασίας του ένστολου προσωπικού εσωτερικής υπηρεσίας της Δημοτικής Αστυνομίας αντιστοιχούν σε συγκεκριμένα Γενικά Περιγράμματα, δηλαδή στον Υπεύθυνο επιχειρησιακού σχεδιασμού (αντιστοιχεί στο γενικό περίγραμμα: Υπεύθυνος ελεγκτικής δραστηριότητας), τον Υπεύθυνο εσωτερικής διαχείρισης (αντιστοιχεί στο γενικό περίγραμμα: Επιθεωρητής/Ελεγκτής) και τον Υπεύθυνο Κέντρου Επιχειρήσεων – Τηλεφωνικού κέντρου (αντιστοιχεί στα γενικά περιγράμματα: Επιθεωρητής/Ελεγκτής και Υπεύθυνος πληροφόρησης & εξυπηρέτησης κοινού).

Προσωπικό εξωτερικής υπηρεσίας

Όπως ορίζει ο νέος κανονισμός, η αστυνόμευση της περιοχής του δήμου συντελείται με πεζή και εποχούμενη περιπολία από το ειδικό ένστολο προσωπικό της εξωτερικής υπηρεσίας, με τον αριθμό του προσωπικού και τους τομείς επιτήρησης να καθορίζονται ανάλογα με το διαθέσιμο προσωπικό της υπηρεσίας, την έκταση της προς επιτήρηση περιοχής και τη σπουδαιότητα που εμφανίζει στους τομείς ευθύνης της.

Η εξωτερική υπηρεσία των δημοτικών αστυνομικών εκτελείται σε ζεύγη ή ομάδες και διενεργεί τακτικούς ελέγχους στις περιπολίες της και έκτακτους ελέγχους μετά από καταγγελία ή εντολή ελεγκτικής αρχής. Επιπλέον, οι έλεγχοι μπορούν να διενεργούνται από μεικτά κλιμάκια ελέγχου σε συνεργασία με την Ελληνική Αστυνομία, το Λιμενικό Σώμα, την Υγειονομική Υπηρεσία.

Τέλος, μεταξύ άλλων, ο νέος κανονισμός προβλέπει τη διαδικασία άσκησης των αρμοδιοτήτων, του ελέγχου και βεβαίωσης των παραβάσεων, όπως επίσης και τους κανόνες συμπεριφοράς και τις υποχρεώσεις του προσωπικού.

Διαδικασία άσκησης των αρμοδιοτήτων – Διαδικασία ελέγχου και βεβαίωσης των παραβάσεων

Η Δημοτική Αστυνομία ασκεί κάθε αρμοδιότητα που της έχει ανατεθεί εφαρμόζοντας το νομικό πλαίσιο που τη διέπει και τις εγκύκλιες οδηγίες του Υπουργείου Εσωτερικών και των κατά περίπτωση καθ’ ύλην αρμόδιωνυπουργείων. Για την αποτελεσματική άσκηση των αρμοδιοτήτων της η Δημοτική Αστυνομία τηρεί «Βιβλίο Αδικημάτων – Συμβάντων – Συλλήψεων – Συστάσεων και Παραπόνων», στο οποίο αναγράφονται με χρονολογική σειρά όλα τα περιστατικά που συνέβησαν κατά τη διάρκεια της λειτουργίας της υπηρεσίας και άπτονται των αρμοδιοτήτων της.

Το Βιβλίο δύναται να τηρείται έγχαρτα ή ηλεκτρονικά με ευθύνη του προσωπικού όπως αναφέρεται στην παρούσα.

Χρόνος παροχής εργασίας

1) Το προσωπικό της δημοτικής αστυνομίας τελεί σε διαρκή ετοιμότητα για την ταχεία επέμβασή του, σε κάθε τόπο και χρόνο, σύμφωνα με τους σχετικούς κανονισμούς και τις εντολές των προϊσταμένων, σύμφωνα με το άρθρο 5 του ν. 5003/2022 (Α’ 230).

2) Οι αρμοδιότητες της υπηρεσίας δημοτικής αστυνομίας μπορεί να ασκούνται καθ’ όλο το εικοσιτετράωρο, σε τρεις (3) βάρδιες (πρωινή, απογευματινή και νυχτερινή), όλες τις ημέρες της εβδομάδας, συμπεριλαμβανομένων Κυριακών και εξαιρέσιμων ημερών, με κατάλληλη εναλλαγή του προσωπικού. Ο αριθμός των βαρδιών καθορίζεται από τον ανώτερο ιεραρχικά προϊστάμενο της υπηρεσίας, λαμβάνοντας υπόψη το άρθρο 4 του ν. 5003/2022.