Trikala Day Καθημερινή Ηλεκτρονική Εφημερίδα των Τρικάλων
Το πρωί της παραμονής της Πρωτοχρονιάς στη Μινεσότα των ΗΠΑ, το 1980, ένας άνδρας ονόματι Wally Nelson σκόνταψε πάνω στο σώμα της φίλης του, που βρισκόταν στο χιόνι λίγα μόλις μέτρα από την πόρτα του.
Το αυτοκίνητο της 19χρονης Jean Hilliard είχε ακινητοποιηθεί ενώ επέστρεφε στο σπίτι των γονέων της μετά από μια βραδινή έξοδο. Ξεκίνησε σε θερμοκρασίας -30 Κελσίου για να ζητήσει την βοήθεια του φίλου της.
Κάποια στιγμή σκόνταψε και έχασε τις αισθήσεις της. Για έξι ώρες, το σώμα της βρισκόταν στο κρύο και έγινε κυριολεκτικά παγωμένο, όπως τα φαγητά που βγαίνουν από την κατάψυξη.
«Την άρπαξα από το γιακά και την πέταξα στη βεράντα. Νόμιζα ότι ήταν νεκρή. Ήταν πιο άκαμπτη από σανίδα, αλλά είδα μερικές φυσαλίδες να βγαίνουν από τη μύτη της», είπε ο Wally Nelson μερικά χρόνια αργότερα σε μια συνέντευξη στο Public Radio της Μινεσότα.
Η ιστορία της Jean Hilliard έχει προκαλέσει μεγάλη επιστημονική περιέργεια. Το βασικό ερώτημα είναι γιατί δεν πέθανε από την σοβαρή υποθερμία που είχε υποστεί.
Πώς θα μπορούσε ένα σώμα να επιβιώσει αφού έχει παγώσει;
Οι ιστορίες ανθρώπων που επιζούν από σοβαρή υποθερμία είναι αρκετά ασυνήθιστες αλλά όχι σπάνιες.
Η συνειδητοποίηση ότι η ακραία υποθερμία δεν σημαίνει απαραίτητα το τέλος της ζωής ενός ανθρώπου έχει γίνει η βάση της θεραπείας. Κάτω από ελεγχόμενες συνθήκες, η μείωση της θερμοκρασίας του σώματος μπορεί να βοηθήσει τον μεταβολισμό να ρίξει ταχύτητα και να μειώσει τις ανάγκες του σώματος σε οξυγόνο.
Σε σπάνιες περιπτώσεις το ανθρώπινο σώμα μπορεί σε ακραίες συνθήκες ψύχους να «φρενάρει» την διαδικασία θανάτου για αρκετό χρόνο ώστε να αντιμετωπίσει τους χαμηλούς παλμούς.
Η ιστορία της Jean Hilliard ξεχωρίζει εξαιτίας της ακραίας υποθερμίας που υπέστη. Όταν βρέθηκε η θερμοκρασία του σώματός της ήταν μόλις 27 βαθμοί Κελσίου, δηλαδή 10 βαθμοί κάτω από την θερμοκρασία ενός υγιούς ανθρώπου. Ήταν προφανώς παγωμένη. Το πρόσωπό της είχε χάσει το χρώμα του, τα μάτια της ήταν συμπαγή και το δέρμα της αναφέρθηκε ότι ήταν πολύ σκληρό για να τρυπηθεί με βελόνα.
Ωστόσο, μέσα σε λίγες μόνο ώρες, το σώμα της Jean Hilliard, που καλύφθηκε με θερμαντικά επιθέματα, επέστρεψε σε κατάσταση υγείας. Η γυναίκα άρχισε να μιλάει και το μόνο που είχε απομείνει να της θυμίζει την περιπέτεια της ήταν κάποια μουδιασμένα δάχτυλα των ποδιών με φουσκάλες.
Για τους φίλους και την οικογένειά της, η ανάρρωση της Hilliard ήταν χάρη στη δύναμη της προσευχής. Αλλά τι ρόλο έπαιξε η βιολογία;
Σε αντίθεση με πολλά υλικά, το νερό καταλαμβάνει μεγαλύτερο όγκο ως στερεό από ότι ως υγρό. Αυτή η διαστολή είναι άσχημα νέα για τους ιστούς του σώματος που έχουν παγιδευτεί στο κρύο, καθώς το υγρό περιεχόμενό τους κινδυνεύει να διογκωθεί και να δημιουργήσει προβλήματα.
Μερικοί κρύσταλλοι μπορεί να τρυπήσουν τις κυτταρικές μεμβράνες με τα βελονοειδή θραύσματά τους και να δημιουργήσουν μαυρισμένα κομμάτια νεκρού δέρματος στα άκρα του σώματος. Με μία λέξη να προκαλέσουν κρυοπαγήματα.
Μερικά ζώα έχουν εξελίξει μερικές έξυπνες στρατηγικές για να αντιμετωπίσουν τους κινδύνους από το ακραίο κρύο. Για παράδειγμα τα ψάρια της Ανταρκτικής, παράγουν γλυκοπρωτεΐνες ως ένα είδος φυσικού αντιψυκτικού. Ένας είδος βατράχου μπορεί να γεμίσει το σώμα του με γλυκόζη για να αντισταθεί στην κατάψυξη και την αφυδάτωση.
Ωστόσο είναι δύσκολο να πει κανείς με βεβαιότητα πώς το σώμα της Jean Hilliard κατάφερε να επιβιώσει αφού πάγωσε. Υπήρχε κάτι μοναδικό στη χημεία του σώματός της ή των ιστών των οργάνων της;
Ένα άλλο πολύ πιο σημαντικό ερώτημα είναι τι ακριβώς σημαίνει «πάγωσε». Αν και χαμηλή, η θερμοκρασία του πυρήνα του σώματος της Jean Hilliard φέρεται να ήταν ακόμα πολύ πάνω από το μηδέν. Υπάρχει απόσταση ανάμεσα στο να έχει παγώσει κάποιος και στο να έχει στερεοποιηθεί το νερό στις φλέβες του.
Το βέβαιο είναι ότι η γυναίκα είχε υποστεί σοβαρή υποθερμία καθώς παρουσίαζε μυϊκή ακαμψία, που θύμιζε την νεκρική ακαμψία. Το γεγονός ότι η επιφάνεια του σώματός της ήταν κρύα και τα μάτια της έμοιαζαν γυάλινα δεν ήταν πολύ περίεργο.
Το σώμα θα κλείσει τα κανάλια προς τα αιμοφόρα αγγεία κάτω από το δέρμα για να διατηρήσει τη λειτουργία των οργάνων. Έτσι ένας άνθρωπος θα φτάνει να δείχνει χλωμός και το σώμα του θα είναι εξαιρετικά σκληρό.
Αν και δεν μπορούμε να απαντήσουμε πώς επέζησε η Jean Hilliard. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ήταν τυχερή. Ωστόσο προσπαθούμε να μάθουμε περισσότερα για τις εκπληκτικές λειτουργίες του ανθρώπινου σώματος προκειμένου να μην στηριζόμαστε στο μέλλον στην τύχη.
