Σχολική ετοιμότητα: Μύθοι και Αλήθειες – Από τη Λογοθεραπεύτρια Καρκανιά Εύη

Ένας όρος που τα τελευταία χρόνια ακούγεται πολύ συχνά είναι αυτός της σχολικής ετοιμότητας. Έτσι το άρθρο αυτό είναι αφιερωμένο στη σχολική ετοιμότητα, στα εύλογα ερωτήματα των γονιών και τέλος στους μύθους και τις αλήθειες γύρω από τη σχολική ετοιμότητα.

Η σχολική ετοιμότητα αναφέρεται στο εάν ένα παιδί στην ηλικία των 6 ετών είναι έτοιμο να κάνει μια εύκολη και επιτυχημένη μετάβαση στο σχολείο (Δημοτικό). Ο όρος «προσχολική ετοιμότητα» μπορεί να χρησιμοποιηθεί με τον ίδιο τρόπο σε σχέση με την έναρξη της προσχολικής ηλικίας (Νηπιαγωγείο). Τα περισσότερα παιδιά έχουν φτάσει σε αυτό το επίπεδο και πληρούν τις προϋποθέσεις ένταξης μεταξύ 5 ετών και 7 μηνών και 6 ετών και 6 μηνών. Ορισμένα παιδιά, αν και βρίσκονται σε αυτή την ηλικία και τυπικά θα μπορούσαν να φοιτήσουν στην Α΄ Δημοτικού, δεν είναι ακόμη «ώριμα» για να ανταπεξέλθουν επαρκώς στο νέο εκπαιδευτικό πλαίσιο.

Γιατί είναι σημαντική η σχολική ετοιμότητα;

Η ανάπτυξη των δεξιοτήτων σχολικής ετοιμότητας επιτρέπει στους δασκάλους του σχολείου να επεκτείνουν και να αναπτύξουν περαιτέρω τις δεξιότητες του παιδιού στους συγκεκριμένους τομείς της κοινωνικής αλληλεπίδρασης, του παιχνιδιού, της γλώσσας, της συναισθηματικής ανάπτυξης, των σωματικών δεξιοτήτων, του γραμματισμού και των λεπτών κινητικών δεξιοτήτων.  Οι μαθητές που ξεκινούν το σχολείο με τις δομικές (ή τις θεμελιώδεις) δεξιότητες προχωρούν γρήγορα σε αντίθεση με εκείνους που ξεκινούν το σχολείο μη έχοντας κατακτήσει τις απαραίτητες δεξιότητες.

Η σχολική ετοιμότητα μπορεί να διευκολυνθεί ενεργά με λίγο μελλοντικό προγραμματισμό για να διασφαλιστεί ότι τα παιδιά συμμετέχουν τακτικά σε δραστηριότητες που αναπτύσσουν τις κατάλληλες δεξιότητες που απαιτούνται για να βοηθήσουν στη βέλτιστη μάθηση όταν ξεκινούν το σχολείο.

Ποια είναι η βάση για την ανάπτυξη της σχολικής ετοιμότητας;

Ενώ πολλοί άνθρωποι σκέφτονται τις ακαδημαϊκές (π.χ. να γράφουν το όνομά τους, να μετρήσουν μέχρι το 10, να γνωρίζουν τα χρώματα) ως τις σημαντικές δεξιότητες σχολικής ετοιμότητας, η σχολική ετοιμότητα στην πραγματικότητα «αγκαλιάζει» ένα πολύ ευρύτερο φάσμα δεξιοτήτων. Πάμε να τις δούμε!

1. Αυτορρύθμιση: Η ικανότητα απόκτησης, διατήρησης και αλλαγής συναισθημάτων, συμπεριφοράς, προσοχής και δραστηριότητας που είναι κατάλληλα για μια εργασία ή μια κατάσταση.
2. Αισθητηριακή επεξεργασία:Ακριβής επεξεργασία της αισθητηριακής διέγερσης στο περιβάλλον καθώς και στο σώμα κάποιου που επηρεάζει την προσοχή και τη μάθηση, δηλαδή τον τρόπο που κάθεται το παιδί, που κρατά ένα μολύβι και που ακούει τον δάσκαλο.
3. Σωματική ετοιμότητα:Aνάπτυξη αδρής & λεπτής κινητικότητας, παγίωση πλευρίωσης, συντονισμός ματιού-χεριού, αυτοεξυπηρέτηση, πραξιακός μηχανισμός, προσανατολισμός, συγκέντρωση-οργάνωση.
4. Γλώσσα υποδοχής (κατανόηση):Κατανόηση της προφορικής γλώσσας (π.χ. οδηγίες του δασκάλου).
5. Εκφραστική γλώσσα (χρησιμοποιώντας τη γλώσσα):Παραγωγή ομιλίας ή γλώσσας που μπορεί να γίνει κατανοητή από τους άλλους (π.χ. συνομιλία με φίλους).
6. Άρθρωση:Η ικανότητα να προφέρει καθαρά μεμονωμένους ήχους σε λέξεις.

7. 

Αγαπητοί γονείς μην ξεχνάτε πως ένα παιδί πριν φοιτήσει στην Α’ Δημοτικού πρέπει αναπτυξιακά να έχει κατακτήσει όλα τα φωνήματα-γράμματα, δηλαδή να προφέρει καθαρά τους ήχους της γλώσσας μας τόσο μεμονωμένα όσο και μέσα σε λέξεις!

7. Εκτελεστική λειτουργία:Υψηλότερες δεξιότητες συλλογισμού και σκέψης (π.χ. Τι πρέπει να ετοιμάσω για να πάω στο σχολείο;).
8. Νοητική ετοιμότητα: Νοητικό δυναμικό, οπτική & ακουστική αντίληψη, λογική/σύνθετη/επαγωγική σκέψη, μνήμη, γνώση λογικομαθηματικών εννοιών, ικανότητα σειροθέτησης.
9. Συναισθηματική ανάπτυξη/ρύθμιση:Η ικανότητα αντίληψης του συναισθήματος, ενσωμάτωσης του συναισθήματος για τη διευκόλυνση της σκέψης, την κατανόηση των συναισθημάτων και τη ρύθμιση των συναισθημάτων (για τις απαντήσεις του ίδιου του παιδιού στις προκλήσεις).
10. Κοινωνικές δεξιότητες: Καθορίζονται από την ικανότητα αμοιβαίας αλληλεπίδρασης με άλλους (είτε λεκτικά είτε μη), να συμβιβάζεσαι με άλλους και να μπορεί να αναγνωρίζει και να ακολουθεί κοινωνικούς κανόνες.
11. Σχεδιασμός και αλληλουχία:Η διαδοχική απόδοση πολλών βημάτων εργασίας/δραστηριότητας για την επίτευξη ενός σαφώς καθορισμένου αποτελέσματος (π.χ. μια εργασία αποκοπής και επικόλλησης ή ένα απλό φύλλο εργασίας μαθηματικών).

Που πρέπει να απευθυνθώ και γιατί εάν παρατηρήσω δυσκολίες με τη σχολική ετοιμότητα στο παιδί μου;

Οι επιστημονικά καταρτισμένοι για την αξιολόγηση της σχολικής ετοιμότητας είναι ο Λογοθεραπευτής ή/και ο Ειδικός Παιδαγωγός ή/και ο Εργοθεραπευτής. Είναι εκείνοι που μέσω της παρακολούθησης Εκπαιδευτικών Σεμιναρίων έχουν πιστοποιηθεί στην αξιολόγηση και παρέμβαση της Σχολικής Ετοιμότητας, ενώ μπορούν να συνεργαστούν για να αντιμετωπίσει το παιδί και η οικογένεια τις λειτουργικές περιοχές ανησυχίας.

Ελπίζω και εύχομαι ολόψυχα να πήρατε έστω και κάτι μικρό από το άρθρο! Μην ξεχνάτε πως όσο νωρίτερα απευθυνθείτε σε έναν ειδικό για αξιολόγηση της σχολικής ετοιμότητας του παιδιού σας τόσο περισσότερο χρόνο θα κερδίσετε με την ένταξη του στο σχολικό πλαίσιο!

Με αγάπη,

Καρκανιά Εύη Bsc Λογοθεραπεύτρια-Λογοπεδικός

Findme: tobalonitoulogou@gmail.com

Επισκεφτείτε το Blogμας: https://speechballoonworld.blogspot.com

Find us on Instagram: speech_balloon

«Ο πνευματικός δημιουργός αυτού του κειμένου, παραχωρεί την άδεια αναδημοσίευσης-αναπαραγωγής του, σε οποιοδήποτε ηλεκτρονικό ή έντυπο μέσο, υπό την προϋπόθεση αναδημοσίευσης ολόκληρου του κειμένου και όχι της τμηματικής-αποσπασματικής αναδημοσίευσης.»