Σχολεία σαρδελοτυποποίησης…

Είναι οι στιγμές που χαμηλώνουν τα φώτα στις εκπληκτικές, εντυπωσιακές , μοναδικές, ανεπανάληπτες, εξαιρετικές εκδηλώσεις των σχολείων, η αυλαία κλείνει, τα παιδιά ξεχύνονται στο αραλίκι των καλοκαιρινών διακοπών, περίεργα συναισθήματα εκτοξεύονται, περίεργοι συνειρμοί ξεπετάγονται, ανακατεύοντας το μόνο ανεξερεύνητο ανθρώπινο σημείο… το νου, τη σκέψη.
Έφτασε το καλοκαίρι που το περιμένουν τα παιδιά μας (κι όχι μόνο) για ξεκούραση, παιχνίδι , χουζούρι.
Γιατί άραγε; Γιατί τόση χαρούμενη αναμονή για το καλοκαίρι; Τι είναι αυτό που μας κάνει να το αποζητούμε με τόση ένταση και να μετρούμε το χρόνο της έλευσης του από την αρχή της σχολικής χρονιάς, μετρώντας πριν καν ξεκινήσουμε τις μέρες ανάποδα;
Μήπως το σχολείο είναι βαρετό; Μήπως το σχολείο δε μορφώνει , μήπως τυποποιεί, μήπως κρεμά ταμπέλες;
Η εποχή μας μετριέται και χτυπιέται από την κρίση . Έτσι κι αλλιώς το οικονομικό σύστημα στηρίζεται πάνω στο «ναρκωτικό» της κατανάλωσης. Αν δεν αγοράζαμε όλα αυτά τα πουδραρισμένα όνειρα το σύστημα θα κατέρρεε. Η κρίση στο σχολείο αντανακλά την ευρύτερη κοινωνική κρίση. Μαντρώνουμε τα παιδιά σε αίθουσες κελιά και τα βγάζουμε εκτός βιώματος. Κανείς μας δε τους απευθύνει πια το λόγο. Όμως γνωρίζουμε ότι χωρίς τα παιδιά η κοινωνία δεν έχει μέλλον.
Η πραγματικότητα είναι πως ζούμε δικτυωμένοι κι όχι σε κοινωνίες. Κατά περίεργο τρόπο το σχολείο έχει μεγάλο μερίδιο γι αυτή την τραγωδία. Χρησιμοποιούμε το σχολείο σαν ένα μηχανισμό που διαχωρίζει, δημιουργώντας σύστημα από παραπεταμένους.
Στα 27 χρόνια δουλειάς σε τούτο το χώρο συνειδητοποίησα ένα καταπληκτικό φαινόμενο, ότι το σχολείο βρίσκεται μακριά και πίσω από τις σημαντικές εξελίξεις στη γη που ζούμε.
Το σχολείο δε μαθαίνει τίποτε άλλο παρά υπακοή σε εντολές. Το αντιφατικά ανεξήγητο για μένα είναι ότι χιλιάδες δασκάλες και δάσκαλοι νοιάζονται και συμπεριφέρονται ανθρώπινα στα παιδιά-μαθητές μας. Όμως η απρόσωπη λογική που έχει το εκπαιδευτικό μας σύστημα καταπνίγει αυτή τη συνεισφορά. Το σύστημα είναι «ψυχοπαθητικό». Δεν έχει συνείδηση. Χτυπάει το κουδούνι κι ένα παιδί εκείνη τη στιγμή παρατηρεί στο κλαδί ενός δέντρου το δρυοκολάπτη να χτυπά ρυθμικά το ξύλο , πρέπει όμως να μπει σε ένα κελί για να μάθει το πέντε επί πέντε κάνει εικοσιπέντε. Ένα κορίτσι αναγκάζεται να κλείσει το μπλοκάκι που έγραφε ένα στίχο για να γράψει τους χρόνους του ρήματος παίζω. Τη σημασία του όμως δε τη ζει.
Ο σχεδιασμός του σημερινού σχολείου βασίζεται στο να παράγει με τυποποιημένες μεθόδους «τυποποιημένους ανθρώπους», για να προβλέπεται – ελέγχεται κάθε συμπεριφορά.
Πετυχημένοι πλέον, θεωρούνται όσοι δρουν ατομικιστικά, είναι αυτάρκεις και έχουν αυτοπεποίθηση. Τούτο δε γιατί πλέον δεν προστατεύονται οι αδύναμοι. Τα αποτελέσματα του σημερινού σχολείου είναι ασήμαντα. Όσοι έχουν τύχει της λεγόμενης «καλής εκπαίδευσης», είναι άσχετοι!. Μπορούν να πουλήσουν από μια καρφίτσα μέχρι ένα αεροπλάνο, να κάθονται σε ένα υπολογιστή μπροστά κλείνοντας μεγάλες συμφωνίες, όμως είναι άχρηστοι ,γιατί πνίγονται από την καθημερινή μιζέρια . Όλο αυτό επειδή αναγκάζουμε τα παιδιά μας να μεγαλώνουν παράλογα.
Δεν είναι παράλογο να ακούς έναν να σου κάνει μαθηματικά ενώ εσύ θέλεις να γράψεις ένα ποίημα; Δεν είναι παράλογο να σου διδάσκουν ένα ποίημα, ενώ εσύ θέλεις να βρεις πόση ώρα χρειάζεται ένα φύλλο να ακουμπήσει στη γη;
Δεν είναι παράλογο μετά το χτύπημα κουδουνιού να «μεταφέρεται» το παιδί σε γνωσιακά κελιά απαιτώντας να κάνει τις εργασίες , ενώ επιθυμεί να ξαπλώσει στο χορτάρι του κήπου;
Προλαβαίνω ένα ερώτημα… και πώς θα μάθουν να γράφουν και να διαβάζουν;
Ξέρουμε πολύ καλά πως δεν εκτιμούμε αυτόν που ξέρει να γράφει και να διαβάζει, αλλά εκτιμούμε και θαυμάζουμε αυτόν που ξέρει να μιλά ή στην τηλεόραση ή στη βουλή ή όπου αλλού. Είναι τρομερά δύσκολο να διδάξουμε τα βασικά, γιατί απλά σήμερα δεν είναι βασικά.
Δυο παράγοντες ελέγχουν τη ζωή των παιδιών μας… Η τηλεόραση – διαδίκτυο και το σχολείο. Με αυτή τη σειρά προτεραιότητας, υποβαθμίζοντας το συναίσθημα την ενσυναίσθηση, την σοφία, την γενναιότητα, την εγκράτεια, τη δικαιοσύνη, σε μια διαρκή αοριστία σε κάτι το αφηρημένο.
Πριν χρόνια η ζωή αφιερώνονταν πιότερο σε πραγματική περιπέτεια, σε αγαθοεργία, σε αναζητήσεις αυτών που πραγματικά ήθελαν. Ο χρόνος κυλούσε στη στοργή, στην τρυφερότητα .
Σήμερα όλα γύρω, μας δολοφονούν. Ο ανελέητος ανταγωνισμός, το σεξ σαν αναψυχή, η βία, ο τζόγος , το αλκοόλ και το χειρότερο όλων ,ζωές αφιερωμένες στην αγορά αγαθών, ο καταναλωτισμός σα φιλοσοφία ζωής.
Κατά συνέπεια εξαρτημένο είναι και το μοιραίο «προϊόν» του σχολείου…..
Σας αφήνω γιατί μια πασχαλίτσα, μου χτυπά το τζάμι….. Καλό καλοκαίρι!

Δημήτρης Κ. Νούλας
Δάσκαλος